انذارهای نوح (قرآن)یکی از وظایف حضرت نوح علیه‌السلام، انذار بود. در این مقاله آیات مرتبط با انذارهای نوح علیه‌السلام معرفی می‌شوند. ۱ - انذارگر قوم نوحنوح علیه‌السلام انذارگر قوم خويش: ۱. «كذبت قوم نوح المرسلين• إن أنا إلّانذير مّبين؛ قوم نوح رسولان را تكذيب كردند. من تنها انذاركننده آشكاري هستم.» ۲. «إنّا أرسلنا نوحا إلى قومه أن أنذر قومك من قبل أن يأتيهم عذاب أليم• قال يقوم إنّى لكم نذير مّبين؛ما نوح را به سوي قومش فرستاديم، و گفتيم: قوم خود را انذار كن پيش از آنكه عذاب دردناك به سراغشان آيد. گفت: اي قوم! من براي شما بيم دهنده آشكاري هستم» ۲ - انذار قبل از عذابانذار شدن قوم نوح به وسيله آن حضرت پيش از گرفتار شدن به عذاب نابودكننده: ۱. «واتل‌عليهم نبأ نوح إذ قال لقومه يقوم إن كان كبر عليكم مّقامى وتذكيرى بايت اللّه فعلى اللّه توكّلت فأجمعوا أمركم وشركآءكم ...• فكذّبوه ... وأغرقنا الّذين كذّبوا بايتنا فانظر كيف كان عقبة المنذرين؛ بخوان بر آنها سرگذشت نوح را، آن هنگام كه به قوم خود گفت اي قوم من اگر موقعيت و يادآوري من نسبت به آيات الهي بر شما سنگين (و غير قابل تحمل) است (هر كار از دستتان ساخته است بكنيد) من بر خدا توکل كرده ام فكر خود و قدرت معبودهايتان را جمع كنيد... اما آنها او را تكذيب كردند ... و كساني را كه آيات ما را تكذيب كردند غرق نموديم پس ببين عاقبت كار آنها كه انذار شدند (و به انذار الهي اهميت ندادند) چگونه بود؟!» ۲. «ولقد أرسلنا نوحا إلى قومه إنّى لكم نذير مّبين• أن لّاتعبدوا إلّااللَّه إنّى أخاف عليكم عذاب يوم أليم؛ ما نوح را به سوي قومش فرستاديم (نخستين بار به آنها گفت:) من براي شما بيم دهنده اي آشكارم. (دعوت من اين است كه) جز الله (خداي واحد يكتا) را نپرستيد كه بر شما از عذاب روز دردناكي ميترسم!.» ۳. «كذّبت قبلهم قوم نوح و عاد وفرعون ذو الأوتاد• إن كلٌّ إلّاكذّب الرّسل فحقّ عقاب؛ قبل از آنها قوم نوح و عاد و فرعون صاحب قدرت (پيامبران ما را) تكذيب كردند. هر يك از اين گروهها رسولان را تكذيب كردند، و عذاب الهي درباره آنها تحقق يافت.» ۴. «كذّبت قبلهم قوم نوح ...• ... كلٌّ كذّب الرّسل فحقّ وعيد؛ پيش از آنها قوم نوح تكذيب كردند... هر يك از آنها فرستادگان الهي را تكذيب كردند و وعده عذاب درباره آنها تحقق يافت.» مقتضاى اخبار از عذاب به «حق وعيد» اين است كه آنان پيش‌تر انذار شده بودند. ۵. «كذّبت قبلهم قوم نوح فكذّبوا عبدنا وقالوا مجنون وازدجر• فدعا ربّه أنّى مغلوب فانتصر• ففتحنا أبوب السّماء بماء مّنهمر• وفجّرنا الأرض عيونا ...• و حملنه على ذات ألوح ودسر• تجرى بأعيننا جزاء لّمن كان كفر• ولقد تّركنها ءاية فهل من مّدّكر• فكيف كان عذابى ونذر؛پيش از آنها قوم نوح تكذيب كردند (آري) بنده ما (نوح) را تكذيب كرده و گفتند: او ديوانه است و (با انواع آزارها) او را (از ادامه رسالتش) بازداشتند. او به درگاه پروردگار عرضه داشت: من مغلوب (اين قوم طغيانگر شده ام، انتقام مرا از آنها بگير. در اين هنگام درهاي آسمان را گشوديم و آبي فراوان و پي در پي فروباريد. و زمين را شكافتيم و چشمه هاي زيادي بيرون فرستاديم، و اين دو آب به اندازه اي كه مقدر بود با هم درآميختند. و او را بر مركبي كه از الواح و ميخهائي ساخته شده بود سوار كرديم. مركبي كه تحت نظارت ما حركت مي‌كرد اين كيفري بود براي كساني كه به او كافر شدند. ما اين ماجرا به عنوان نشانه اي در ميان امتها باقي گذارديم، آيا كسي هست كه پند گيرد. اكنون بنگريد) عذاب و انذارهاي من چگونه بود؟!» ۶. «إنّا أرسلنا نوحا إلى قومه أن أنذر قومك من قبل أن يأتيهم عذاب أليم؛ما نوح را به سوي قومش فرستاديم، و گفتيم: قوم خود را انذار كن پيش از آنكه عذاب دردناك به سراغشان آيد.» ۳ - انذار کافران قوم نوحانذار نوح علیه‌السلام به کافران قوم خويش، از گرفتار شدن به عذاب خواركننده در دنیا: «ولقد أرسلنا نوحا إلى قومه إنّى لكم نذير مّبين• فسوف تعلمون من يأتيه عذاب يخزيه ...• حتّى إذا جآء أمرنا وفار التّنّور قلنا احمل فيها من كلّ زوجين اثنين وأهلك إلّامن سبق عليه القول ...؛ ما نوح را به سوي قومش فرستاديم (نخستين بار به آنها گفت:) من براي شما بيم دهنده اي آشكارم. بزودي خواهيد دانست چه كسي عذاب خوار كننده به سراغش خواهد آمد ... (اين وضع همچنان ادامه يافت) تا فرمان ما فرا رسيد و تنور جوشيدن گرفت، (به نوح) گفتيم از هر جفتي از حیوانات (نر و ماده) يك زوج در آن (كشتي) حمل كن، همچنين خاندانت را مگر آنها كه قبلا وعده هلاك آنان داده شده (همسر نوح و يكي از فرزندانش) ....» ۴ - انذار مشرکان قوم نوحاخطار نوح علیه‌السلام به قوم مشرک خود از عذاب خدا: ۱. «لقد أرسلنا نوحا إلى قومه فقال يقوم اعبدوا اللّه ما لكم مّن إله غيره إنّى أخاف عليكم عذاب يوم عظيم• أوعجبتم أن جآءكم ذكر مّن رّبّكم على رجل مّنكم لينذركم ...؛ما نوح را به سوي قومش فرستاديم، او به آنها گفت: اي قوم من (تنها) خداوند يگانه را پرستش كنيد كه معبودي جز او براي شما نيست (و اگر غير اين كنيد) من بر شما از عذاب روز بزرگي ميترسم. آيا تعجب كرده ايد كه دستور آگاه كننده پروردگارتان به وسيله مردي از ميان شما به شما برسد تا (از عواقب اعمال خلاف) بيمتان دهد ....» ۲. «ولقد أرسلنا نوحا إلى قومه إنّى لكم نذير مّبين• أن لّاتعبدوا إلّااللَّه إنّى أخاف عليكم عذاب يوم أليم• فسوف تعلمون من يأتيه عذاب يخزيه ويحلّ عليه عذاب مّقيم؛ ما نوح را به سوي قومش فرستاديم (نخستين بار به آنها گفت:) من براي شما بيم دهنده اي آشكارم. (دعوت من اين است كه) جز الله (خداي واحد يكتا) را نپرستيد كه بر شما از عذاب روز دردناكي ميترسم!» ۵ - اعراض قوم نوح از انذارقوم نوح، روى‌گردان از انذارهاى نوح علیه‌السلام: ۱. «لقد أرسلنا نوحا إلى قومه فقال يقوم ... إنّى أخاف عليكم عذاب يوم عظيم• قال الملأ من قومه إنّا لنرك فى ضلل مّبين• أوعجبتم أن جآءكم ذكر مّن رّبّكم على رجل مّنكم لينذركم ...• فكذّبوه ...؛ما نوح را به سوي قومش فرستاديم، او به آنها گفت: اي قوم من ... من بر شما از عذاب روز بزرگي ميترسم. (ولي) اشراف قومش به او گفتند: ما تو را در گمراهي آشكاري مي‌بينيم! آيا تعجب كرده ايد كه دستور آگاه كننده پروردگارتان به وسيله مردي از ميان شما به شما برسد تا (از عواقب اعمال خلاف) بيمتان دهد ... اما سرانجام او را تكذيب كردند ....» ۲. «واتل‌عليهم نبأ نوح إذ قال لقومه يقوم إن كان كبر عليكم مّقامى وتذكيرى بايت اللّه فعلى اللّه توكّلت ...• فكذّبوه فنجّينه ومن مّعه ... وأغرقنا الّذين كذّبوا بايتنا فانظر كيف كان عقبة المنذرين؛ بخوان بر آنها سرگذشت نوح را، آن هنگام كه به قوم خود گفت اي قوم من اگر موقعيت و يادآوري من نسبت به آيات الهي بر شما سنگين (و غير قابل تحمل) است (هر كار از دستتان ساخته است بكنيد) من بر خدا توكل كرده ام ... اما آنها او را تكذيب كردند و ما او و كساني را كه با او در كشتي بودند نجات داديم، ... و كساني را كه آيات ما را تكذيب كردند غرق نموديم پس ببين عاقبت كار آنها كه انذار شدند (و به انذار الهي اهميت ندادند) چگونه بود؟!» ۳. «ولقد أرسلنا نوحا إلى قومه إنّى لكم نذير مّبين• ... إنّى أخاف عليكم عذاب يوم أليم• فقال الملأ الَّذين كفروا من قومه ما نرك إلّا بشرا مّثلنا ... بل نظنّكم كذبين• قالوا ينوح قد جدلتنا فأكثرت جدلنا فأتنا بما تعدنآ إن كنت من الصدقين؛ ما نوح را به سوي قومش فرستاديم (نخستين بار به آنها گفت:) من براي شما بيم دهنده اي آشكارم. ... بر شما از عذاب روز دردناكي ميترسم! اشراف كافر قومش (در پاسخ) گفتند ما تو را جز بشري همچون خودمان نمي‌بينيم،... بلكه شما را دروغگو تصور مي‌كنيم. گفتند اي نوح: با ما جر و بحث كردي، و زياد سخن گفتي (بس است) اكنون اگر راست مي‌گوئي آنچه را بما وعده مي‌دهي (از عذاب الهي) بياور!» ۵.۱ - تحقیر حضرت نوحاشراف قوم نوح، روى‌گردان از انذارهاى نوح علیه‌السلام، با تحقیر وى و پيروانش: «ولقد أرسلنا نوحا إلى قومه إنّى لكم نذير مّبين• ... إنّى أخاف عليكم عذاب يوم أليم• فقال الملأ الَّذين كفروا من قومه ... وما نرك اتَّبعك إلّا الَّذين هم أراذلنا بادى الرَّأى وما نرى لكم علينا من فضل ...؛ما نوح را به سوي قومش فرستاديم (نخستين بار به آنها گفت:) من براي شما بيم دهنده اي آشكارم. ... كه بر شما از عذاب روز دردناكي ميترسم! اشراف كافر قومش (در پاسخ) گفتند ... و كساني را كه از تو پيروي كرده اند جز گروهي اراذل ساده لوح نمي‌يابيم، و فضيلتي براي شما نسبت به خود مشاهده نمي‌كنيم ....» ۵.۲ - گمراه دانستن حضرت نوحروىگردانى اشراف قوم نوح از انذارهاى نوح علیه‌السلام، با گمراه خواندن وى : «لقد أرسلنا نوحا إلى قومه فقال يقوم ... إنّى أخاف عليكم عذاب يوم عظيم• قال الملأ من قومه إنّا لنرك فى ضلل مّبين• قال يقوم ليس بى ضللة ...• فكذّبوه ...؛ما نوح را به سوي قومش فرستاديم، او به آنها گفت: اي قوم من ... من بر شما از عذاب روز بزرگي ميترسم. (ولي) اشراف قومش به او گفتند: ما تو را در گمراهي آشكاري مي‌بينيم! گفت: اي قوم من! هيچگونه گمراهي در من نيست ... اما سرانجام او را تكذيب كردند....» ۵.۳ - تعجب از رسالت حضرت نوحروىگردانى اشراف قوم نوح از انذارهاى نوح علیه‌السلام، با تعجّب از رسول بودن فردى از قوم خود: «لقد أرسلنا نوحا إلى قومه فقال يقوم ... إنّى أخاف عليكم عذاب يوم عظيم• أوعجبتم أن جآءكم ذكر مّن رّبّكم على رجل مّنكم لينذركم ...• فكذّبوه ...؛ما نوح را به سوي قومش فرستاديم، او به آنها گفت: اي قوم من ... من بر شما از عذاب روز بزرگي ميترسم. آيا تعجب كرده ايد كه دستور آگاه كننده پروردگارتان به وسيله مردي از ميان شما به شما برسد تا (از عواقب اعمال خلاف) بيمتان دهد... اما سرانجام او را تكذيب كردند....» ۵.۴ - نسبت جنون و برتریطلبیروى گردانى اشراف، از انذارهاى نوح علیه‌السلام با نسبت دادن جنون و برتری‌طلبی به او: «ولقد أرسلنا نوحا إلى قومه فقال يقوم ... أفلا تتّقون• فقال الملؤا الّذين كفروا من قومه ما هذا إلّابشر مّثلكم يريد أن يتفضّل عليكم ...• إن هو إلّارجل به جنّة فتربّصوا به حتّى حين؛ما نوح را به سوي قومش فرستاديم، به آنها گفت اي قوم من! ... آيا (باز از پرستش بتها) پرهيز نمي‌كنيد؟ جمعيت اشرافي (و مغرور) از قوم نوح كه كافر شده بودند گفتند: اين مرد بشري است همچون شما كه مي‌خواهد بر شما برتري جويد، ... او فقط مردي است كه مبتلا به نوعي از جنون است، بايد مدتي درباره او صبر كنيد (تا مرگش فرا رسد، يا از اين بيماري رهائي يابد).» ۶ - پانویس۷ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۱۷۲، برگرفته از مقاله «انذارهای نوح علیه‌السلام». |